TAKDİM
(III-II)
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ: OSMANLI ARŞİVLERİNDE BANDIRMA
(IV-IX)
{XII-XV)
2. BELGELERİN TRANSKRİPSİYONU
2.1. Harita ve Projeler
(1)
2.1.1/1. Bandırma'nın Batı Bölgesini Gösteren Harita
(2)
2.1.1/2. Bandırma'nın Doğu Bölgesini Gösteren Harita
(3)
2.1.2. Bandırma ve Çevresinin Haritası
(4)
2.1.3. Bandırma ve Çevresinin Haritası
(5)
2.1.4. Bandırma-Bursa-Balıkesir Haritası
(6)
2.1.5. Marmara Denizi Haritası
(7)
2.2. Bandırma-İstanbul Deniz Ulaşımı
(8-9)
2.2.1. Bandırma Halkının İstanbul-Bandırma Arasında Çalışan Gemilerin Sayı ve Konforca Yetersizliğinden şikâyeti
(10-11)
2.2.2. İstanbul-Bandırma Arasındaki Vapur Seferlerinin Sayı ve Kalitesinin Artırılması
(12-13)
2.2.3. Bandırma Yakınlarındaki Hayırsız Adalarıyla Kapıdağ'ı Arasındaki Boğazın Girişine Bir Fener İnşa Edilmesi
(14-15)
2.2.4. İstanbul-Bandırma Arasındaki Vapurların Seferleri Gündüz Yapmalarının Gerekliliği
(16-17)
2.2.5. Bandırma-İstanbul Arasında Vapur Seferlerinin Artırılması
(18-19)
2.2.6. Bandırma'ya Sefer Yapan Posta Vapurunun Yetersiz Kalması Nedeniyle Vapur Kiralanması
(20-21)
(22-23)
2.2.7/1. Karesi Mutasarrıfı Mazhar Bey'in Bandırma-İstanbul Hattında Vapur İşletmesiyle İlgili Yaşanan Problemleri İçeren Raporu
2.2.7/2. Karesi Mutasarrıfı Mazhar Bey'in Bandırma-İstanbul Hattında Vapur İşletmesiyle İlgili Yaşanan Problemleri İçeren Raporu
2.2.8. Bandırma'ya Gelen Vapurların İskeleye Yanaşma ve Hareket Etme Kuralları
2.2.9. Bandırma'dan İstanbul'a Yörük Vapuruyla Gelen Yolculara Dair Bilgiler
(24-25)
(26-27)
(28-30)
2.3. Demiryolu Faaliyetleri
(32-33)
2.3.1/1. Babaeski-Gelibolu ve Lapseki-Balıkesir-Bandırma-Bursa Demiryolu Hattının İhalesi
(34-35)
2.3.1/2. Babaeski-Gelibolu ve Lapseki-Balıkesir Bandırma-Bursa Demiryolu Hattının İhalesi (36)
2.3.1/3. Babaeski-Gelibolu ve Lapseki-Balıkesir Bandırma-Bursa Demiryolu Hattının ihalesi (37)
2.3.2. 1891 Yılı itibarıyla Anadolu'daki Demiryolu Hatlarını Gösteren Harita
(38-39)
2.3.3. Bandırma-Konya Arasında Yapılması Düşünülen Demiryolu Hattı İçin Konya Halkının Teşekkürü
140-41)
2.3.4. Soma-Bandırma Demiryolu Hattına Borç Temini için Tahvilat Çıkarılması
142-43)
2.3.5/1. Soma-Bandırma Demiryolu Mukavelenamesi İstikraz Anlaşması
(44-45)
2.3.5./2. Soma-Bandırma Demiryolu Mukavelenamesi İstikraz Anlaşması
[46-47)
2.3.6. Borasit Naklinin Kolaylaştırılması İçin Sultan çayırı ile Sungurlu Arasına
Bir Dekovil Hattı (Raylı Sistem) Tesis Edilmesi
(48-49)
2.3.7. Bandırma Demiryolu İstasyonunun Balıkhane Önüne İnşa Edilmesi
(50-51)
2.4. İstanbul-Bandırma Arasında Ticaret ve Mal Sevkiyatı
2.4.1. Devletin İhtiyacı için Odun Tedarik Eden Bandırma İskelesine Kayıtlı Gemilerin ve Kaptanların İsimleri
(52-53)
(54-57)
(58-59)
2.4.2.Istanbul'daki Saraylar ve Diğer İhtiyaç Duyulan Yerler İçin Gerekli Olan Odunun Deniz Mevsimi Geçmeden Tedarik Edilmesi
2.4.3. İstanbul Halkının İhtiyacının Karşılanması İçin Bandırma'da Bulunan Buğdayın Sevk Edilmesi
[60-61]
2.4.4. Gönen'den Arpa Tedarik Edilerek Bandırma Yoluyla İstanbul'a Gönderilmesi
(62-63)
2.4.5. Hasköy'de Humbaracılar Kışlası İmalathanesinde Yapılacak Havan ve Cebehane ( Arabaları İçin Yalova ve Bandırma'dan Funda Kömürü Temin Edilmesi
64-65)
2.4.6. Bandırma ve Havalisindeki Karaborsacılara Engel Olunarak Sogan Ve Zahirenin İstanbul'a Gönderilmesi
(66-67)
2.4.7. Bandırma ve Diğer Mahallerde Zahire Ve Sebzelerin Tüccarlar Tarafından
Stoklanmasına Engel Olunarak İstanbul'a Sevk Edilmesi
[68-69)
2.4.8. Donanma Askerleri İçin Bandırma Çevresinden Peksimet Buğdayı Satın Alınması (
70-71)
2.4.9. İstanbul Baruthanesinde İmal Olunacak Barut İçin Bandırma ve Civarından Gönderilecek Aksöğüt Çubuğunun Nakliye Masraflarının Karşılanması
(
72-73)
2.4.10. Bandırma ve Çevresinden İstanbul'a Gönderilen Zahire ve Getirenlerle İlgili Bilgiler
(74-77)
2.4.11. İstanbul'da Artan Et Fiyatlarını Düşürmek Amacıyla Bursa'dan Bandırma İskelesine Getirilen Koyunların Sevk Edilmesi
(78-79)
2.4.12. İstanbul'da İnşa Olunan Darülaceze Binasının Dış Duvarlarında Kullanılması Amacıyla Bandırma ve Şile'den Kara Taş Getirilmesi
(80-81)
2.4.13. Fiyatları Yükseltmek İçin Bandırma ve Çevresinden İstanbul'a Koyun
(82-83)
Gönderilmemesi Üzerine İhtiyacın Halep ve Çorum'dan Karşılanması
2.5. İmar ve İnşa Faaliyetleri
(84-85)
2.5.1. Bandırma'da Rıhtım Üzerine Karantinahane ve Kantar Mahallerinin İnşası
(86-87)
[88-91)
2.5.2. Balıkesir Bandırma Karayolu İnşası İmtiyaz Şartları
2.5.3. Bandırma'da Bir Telgrafhane İnşa Edilmesi
2.5.4/1. Bandırma'da Liman İnşası ve Deniz Fenerlerinin İşletilmesiyle İskelelere
Posta Hizmetinin ihale Edilmesi
(92-93)

2.5.4/2. Bandırma'da Liman İnşası ve Deniz Fenerlerinin İşletilmesiyle İskelelere Posta Hizmetinin faale Edilmesi (94-95]
[96-97]
2.5.4/3. Bandırma'da Liman İnşası ve Deniz Fenerlerinin İşletilmesiyle İskelelere Posta Hizmetinin ihale Edilmesi
(98-99)
2.5.4/4. Bandırma'da Liman İnşası ve Deniz Fenerlerinin işletilmesiyle İskelelere Posta Hizmetinin ihale Edilmesi
(100-1001)
2.5.5. Bandırma Limanı Mendirek Plan
(102-103)
2.5.6/1. Maden Çıkarmakta Kullanılan Barut ve Diğer Kimyasalların Muhafazası için (104-105)
Bandırma İskelesi'nde Depo İnşa Edilmesi
2.5.6/2. Maden Çıkarmakta Kullanılan Barut ve Diğer Kimyasalların Muhafazası İçin Bandırma İskelesi'nde Depo İnşa Edilmesi
(106-107)
2.5.7. Balıkesir-Bandırma Arasında İnşa Olunan Şose Yolunun Haritası
[108]
2.5.8. Bandırma, Balıkesir ve Civarındaki Kazaların Şose Yollarının Planı
(109)
2.5.9. Bandırma Sahilinde İnşa olunacak Rıhtımın Masraflarının Karşılanması
(110-111)
2.5.10. Bandırma'da Liman Dairesiyle İdare-1 Mahsüsa'ya Ait Acentehânenin Bir Arada Yer Alacağı Bir Bina Insa Edilmesi
(112-113)
2.5.11. Bandırma Gümrük Dairesi İşlemlerinin Artması Nedeniyle İskele Civarında Gümrük Binası Yapılması
(114-115)
2.5.12. Bandırma'da Halkın Yardımlarıyla Yapılan Kız Mektebinin inşa Masraflarının ve Gönderilecek Öğretmenin Maaşının Karşılanması
[116-117)
2.5.13. Bandırma'da Halkın Katkılarıyla İnşasına Başlanan Hamidiye ve Sığır yolu Camilerinin Tamamlanması
[118-119]
2.5.14. Bandırma İskelesinin Kapasite ve Emniyet Açısından Yetersiz Olması Nedeniyle Gerekli Revizyonun Yapılması
(120-121)
2.5.15. Yaralıların Tedavisi İçin Bandırma'da Halk Tarafından Yaptırılacak Olan
Hastanenin Gereken Bütün Levazımının Tedariki
(122-123)
2.5.16. Bandırma Limanı İskele ve Rıhtım Projesi
[124-125)
2.5.17. Bandırma Vapur İskelesi ve Deniz Feneri Projesi
(126-127)
2.6. Madenler
[ 128-129)
2.6.1. Balye Kazası Maden Köyündeki Borlak Madeninin Bandırma Yoluyla
İstanbul'a Nakli
(130-131)
1132-133)
2.6.2. Bandırma'da Somaki ve Ruham Taş Madenleri İmalatının Yüksek Maliyetler Nedeniyle Atıl Bırakılması
2.6.3. Erdek ve Bandırma'dan Romanya'ya ihraç Edilen Granit Taşlarının Gümrük ve Vergi Konusunun Halledilmesi
(134-135)
2.6.4. Bandırma ve Havalisinden Romanya'ya ihraç Edilen Granit Taşlarıyla Romanya'dan İthal Edilen Kereste Hususundaki Problemlerin Giderilmesi
[136-137)
2.6.5. Bandırma'da Çıkarılan Boraks Madeni ve Buna Dair Osmanlı Devleti'nin Siyaseti (138-139)
2.6.6. Bandırma ve Civar Kazalardan İstanbul'a Gönderilen Ürünler ve Madenler 2.6.7. Bandırma'dan Avrupa'ya Gönderilen Borasittin Vergilendirilmesi
(140-141)
(142-143)
2.7. Sanayi
(144-145)
2.7.1. Bandırma'da Buhar Gücüyle Çalışan Mermer Fabrikasına Gerekli Olan Suyun
Temini
(146-147)
[148-149)
2.7.2. Bandırma'da Gaz ve Benzin Deposu İnşa Etmek İsteyen Alman Şirketiyle Belediye Arasında Yaşanan Problemler
2.7.3. Bandırma ve Civarındaki Sanayi Faaliyetlerine Dair Bilgiler
[150-153]
2.7.4/1. Sanayide ve Aydınlatmada Kullanılmak Üzere Bandırma'ya Elektrik
Hizmetinin Getirilmesi
(154-155)
2.7.4/2. Sanayide ve Aydınlatmada Kullanılmak Üzere Bandırma'ya Elektrik Hizmetinin Getirilmesi
(156-157)
(158-159)
2.7.4/3. Sanayide ve Aydınlatmada Kullanılmak Üzere Bandırma'ya Elektrik Hizmetinin Getirilmesi
2.7.4/4. Sanayide Ve Aydınlatmada Kullanılmak Üzere Bandırma'ya Elektrik Hizmetinin Getirilmesi
(160-161)
2.7.5. Bandırma'ya Elektrik Hizmetinin Getirilmesi İşinin ihalesi
(162-163)
2.7.6/1. Bandırma Fabrikası'nda İmal Edilen Mermer Döşeme Numunesi
2.7.6/2. Bandırma Fabrikasında İmal Edilen Mermer Döşeme Numunesi
(164)
2.7.6/3. Bandırma Fabrikası'nda İmal Edilen Mermer Döşeme Numunesi
(165)
2.7.6/4. Bandırma Fabrikası'nda İmal Edilen Mermer Döşeme Numunesi
(166)
2.8. Tarım
(167)
(168-169)
2.8.1. Bandırma ve Çevresindeki Kazaların Gelirlerinin İşletilmesi Usulleri
2.8.2. Zirai Vergi Borçlarını Ödemeleri İçin Kapıdağ'ı ve Bandırma Halkına Kolaylık Sağlanması
(170-171)
(172-173)
2.8.3. Pastor Usulünün Uygulanmasıyla Bandırma, Bursa ve İzmir'de İpekçiliğin Gelişmesi
(174-175)
2.8.4. Bandırma'nın Çavuş Köyü Tütün Ziraatçilerine Gösterilen Zorluğun Giderilmesi
(176-177)
2.9. Denizcilik ve Balıkçılık
(178-179)
2.9.1. Donanma İçin Kısa Sürede Bandırma ve Gelibolu'dan Levent Tedarik Edilmesi
2.9.2. Bandırma İskelesi'nde İnşa Edilerek Liman Defterine Kaydedilen Gemi İçin Sened-i Bahri Verilmesi Talebi
(180-181)
(182-183)
2.9.3. Bandırma'nın Pereme Köyünde Dalyan Sahibine Haksız Yere Yapılan Müdahalenin Önlenmesi
(184-185)
2.10. Gelirler
2.10.1. Bandırma Gümrüğü'nden 1843 Yılı Mart Ayında Elde Edilen Gelir
(186-187)
2.10.2. Bandırma ve Erdek Gelirlerinin 1856 Yılı Bilançosu
(188-191)
2.10.3. Bandırma İskelesi'nin 1878 Yılı İçin Tahmini Hasılat Miktarı
(192-193)
2.11. Göç ve İskân
(194-195)
2.11.1. Bandırma'da Rumeli Muhacirlerinin İskân Edildiği Mahalleye Hamidiye Adının Verilmesi
{196-197)
(198-199)
2.11.2. Bandırma ve Erdek Kazalarına Muhacir İskânı
2.11.3/1. Bandırmaya Hicret Eden Muhacirlerin İskânları Ve Kendilerine Gereken Kolaylığın Gösterilmesi
(200-201)
(202-203)
2.11.3/2. Bandırmaya Hicret Eden Muhacirlerin İskânların Ve Kendilerine Gereken Kolaylığın Gösterilmesi
(204-205)
2.12. Doğal Afet ve Hastalıklar
(206-207)
2.12.1. Bandırma'da 1874 Yılında Meydana Gelen Yangınla İlgili Komisyonun Raporu
(208-209)
2.12.2. Bandırma'da Meydana Gelen Kolera Salgını İçin Görevlendirilen Doktorların Harcırahlarının Ödenmesi
(210-211)
2.12.3. İstanbul'daki Salgın Hastalığın Bandırma'ya Sirayetini Önlemek Amacıyla İstanbul-Bandırma Vapur Seferleri İçin Tedbir Alınması
(212-213)
2.13. İşgal Yıllarında Bandırma
2.13.1/1. İşgalin ilk Günlerinde Bandırma'da Yaşanan Olaylar
(214-215)
(216-217)
2.13.1/2. İşgalin İlk Günlerinde Bandırma'da Yaşanan Olaylar
(218-219)
2.13.2. Bandırma ve Civarındaki Limanlarda İstanbul'un Et ihtiyacı İçin Gönderilmek Üzere Toplanılan Hayvanların, Yunanlılar Tarafından Sevkinin Engellenmesi
(220-221)
2.13.3. İşgal Altında Bulunan Bandırma, Bursa ve İzmir Bölgelerinde, Yunanlıların Cebren Kendi Paralarını Tedavül Ettirmek istemesi
(222-223)
2.13.4. Bandırma ve Çevresinde Ziraat Bankası Sandığı İşlemlerini Kontrol Altına Almak İsteyen Yunanlıların Söz Konusu Müdahalesinin Önlenmesi İçin Gereğinin Yapılması Talebi
(224-225)
2.14. Başarılı Kişilerin Ödüllendirilmesi
(226-227)
2.14.1. Görevini Layıkıyla Yerine Getirmesinden Dolayı Bandırma Kaymakamı Tahir Efendi'nin Ödüllendirilmesi Talebi
(228-229)
2.14.2. Bandırma Belediye Reisi Hüseyin Efendi'nin Askeri Konularda Gösterdiği Gayretlerinden Dolayı Taltifi
(230-231)
2.14.3. Bandırma'da Haydar Çavuş Camii ve Yanındaki Şadırvanın İnşasında Büyük Hizmetleri Olan Enkeli Kalfanın Sanayi Madalyasıyla Taltifi Talebi
(232-233)
2.14.4. Bandırma'da İpek Fabrikası Kuran Yordan Efendi'nin Sanayi
Madalyasıyla Taltifi
(234-235)
2.15. Muhtelif Belgeler
{236-237)
2.15.1. Bandırma ve Çevresindeki Kiliselerin ve Manastırların Kanuna Aykırı Denetlenmesinin Önlenmesi
(238-239)
(240-241)
2.15.2. Bandırma'da Ermenilere, Cemaati Kiliseye Toplamak İçin Tahta Çent Çalmalarına İzin Verilmesi
2.15.3. İstanbul'a Yakınlığı Nedeniyle Bandırma'da Kağıt Para Tedavülüne İzin Verilmesi. [
242-243)
2.15.4. Yeni Sistem Yangın Tulumbalarının Bandırma'ya Gönderilmesi
(244-245)
2.15.5. Bandırma Kazası Merkez Köylerinin İsimleri ve Hane Sayılarını Gösteren Liste.
(246-247)
2.15.6. Osmanlı Bankası'nın Nazilli, Bandırma ve Eskişehir'de Şube Açması
(248-249)
(250-251)
2.15.7. Trablusgarp Halkının, Bandırma Gemisinin Bölgede Seyrüsefer Yapmasından Memnuniyeti
2.15.8. Fransa Hükümeti'nin Bandırma'da Bir Konsolosluk Açmasına İzin Verilmesi
(252-253)
3. FOTOĞRAFLARLA BANDIRMA
(254-269)

Bandırma, coğrafi konumu, geniş hinterlandı ve İstanbul'a yakın olması gibi özellikleriyle Osmanlı Devleti döneminde Marmara Denizi'nin önemli birkaç limanından biriydi. Kent, tarihsel bakımdan bu özelliğiyle bilhassa İstanbul için iki açıdan büyük bir önem taşımaktaydı. Bir taraf tan başkent için gerekli olan mallar doğrudan Bandırma ve yakın çevresinden karşılanırken, diğer taraftan, kentin hinterlandı olan Güney Marmara ile Ege bölgesinden, hatta İç Anadolu'dan gelen mallar Bandırma limanına getirilerek deniz yoluyla İstanbul'a nakledilmekteydi. Bu sebeple Bandırma'yı İstanbul'un önemli bir lojistik merkezi olarak değerlendirmek mümkündür.
"Osmanlı Arşiv Belgelerinde Bandırma-1" adlı bu çalışma, Bandırma'yla ilgili arşiv belgeleri arasından seçilerek hazırlanmıştır. Amacımız, geçmişi antik dönemlere kadar uzanan Bandırma'nın Osmanlı döneminde de var olan zengin birikimine dikkat çekmek ve kentin tarihinin ortaya çıkarılmasına katkı sağlamaktır. Esere alınan belgeler, Bandırmayla il gizli belgelerin çok cüzi bir bölümünü oluşturmasına rağmen, kentin Osmanlı döneminde de çok canlı ve hareketli olduğunu, öte yandan bas kent İstanbul için vazgeçilmez değerini göstermektedir

Türkçe ; Osmanlı Türkçesi tıpkıbasım.